Vakıf Nasıl Kurulur | Vakıf Kurmak İçin Gerekli Şartlar

Vakıf, gerçek ya da tüzel kişilerin yeterli mal varlığını ya da hakları belirli bir amaca özgülemeleri(tahsis) ile kurulur. Vakıf kurma hakkı, kanun koyucu kapsamında yasaklı olmayan ve gereklilikleri karşılayan tüm vatandaşlara Türk Medeni Kanunu kapsamında verilmiş bir haktır. Vakıf kurmak için, belirli bir amacı gerçekleştirmek adına, mal varlığı ya da o mal varlığını temsil eden hakkı tahsis etmelisiniz. Özgüleyeceğiniz ve vakıf kurmak için gerekli olan asgari sermaye tutarı ise her yıl meclis tarafından belirlenmektedir. Bu yazımızda vakıf nasıl kurulur, gerekli şartlar nelerdir ve tescil işlemleri gibi detaylara değineceğiz.

Vakıf kuruluşu resmi senet ile ve ölüme bağlı tasarruf ile gerçekleştirilebilir. Vakıf kurmak isteyen kişi noterde düzenlenecek olan resmi senet ile vakıf kurma iradesini beyan eder. Noter tarafından düzenlenen senet ise 7 gün içerisinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilir.

Resmi senet ile bildirilen vakıf kurma iradesi, vakıf merkezinin bulunduğu asliye hukuk mahkemesine yapılacak olan sicil tescil başvurusu ile gerçekleştirilir. Mahkeme tarafından herhangi bir eksiklik olmaması ve kanunlara uygun olması durumunda, gerek görüldüğünde Genel müdürlük ve bilirkişilerin görüşü alınarak tescil kararı verilebilir. Tabi bu kuruluş esasında ve sicil tescil kararın bazı istisnalar mevcut. Şimdi vakıf nasıl kurulur diyenler için karşılaşabilecekleri tüm istisnaları paylaşalım.

KARATAŞ İdari Danışmanlık Hizmetleri olarak tüm dernek ve vakıf kuruluş süreçlerinde sizlerin yanında yer almaktayız. Yapacağınız kuruluş işlemlerini hızlandırmak ve hatasız bir şekilde vakıf amaçlarına odaklanmak için alanında uzman ve profesyonel ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.

Vakıf Kurmak İçin Gerekli Şartlar

Vakıfların kuruluşu ve işleyişi ile ilgili hükümler 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve 5737 sayılı vakıflar kanununda yer almaktadır. Ayrıca vakıf kuruluş amaçları itibari ile anayasaya temel ilkelerine bağlı olmalıdır. Bu kanun maddeleri doğrultusundan vakıf kurmak için gerekli şartlar:

• Özgülenen mal varlığının belirlenen asgari sermaye şartını karşılıyor olması,
• Vakfın amacı süreklilik arz etmeli ve özgülenen mal varlığının bu amacı gerçekleştirmek için yeterli olması
• Vakfın amacı hukuka uygun, belirgin ve anlaşılır olmalıdır.
• Vakıf kurma iradesi gösteren gerçek kişilerin fiil ehliyetine sahip olması gerekir.
• Vakıf kurmak isteyen tüzel kişilik, hem fiil ehliyetine sahip olmalı hem de kuruluş statüsünde vakıf kurulabileceğine dair hüküm olmalıdır.
• Aynı soydan gelenlere özgülenecek şekilde, vakıf kurulması kanunlara aykırıdır.
• Cumhuriyetin Anayasa ile belirlenen temel hak ve ilkelerine aykırı olarak vakıf kuruluşu gerçekleştirilemez.

Resmi Senet İle Vakıf Kurmak

Gerçek ya da tüzel kişi tarafından noterde düzenlenecek olan resmi senet ile vakıf kurma iradesi açıklanır. Eğer resmi senet düzenlenmesi temsilci aracılığı ile yapılacaksa, temsilci adına noterde temsilcilik belgesi düzenlenmiş olmalı ve bu belgenin üzerinden vakfın amacı ile tahsis edilen mal varlığı ile ilgili detaylı bilgiler yer almalıdır.

Noterde resmi senet düzenlendikten sonra, noter tarafından senedin bir örneği 7 gün içerisinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilir.

Vakfın sicile tesciline ilişkin mahkemeye başvurma  vakfeden tarafından ya da noterden temsilcilik belgesi almış olan temsilci tarafından yapılır. Temsilci tarafından noterden alınmış ve üzerinde vakıf amacı ile özgülenen mal varlığı bulunan belge mahkemeye ibraz edilmelidir. Tüzel kişiliğin başvurusunda ise, vakıf kuruluşuna dair kuruluş statüsünde yer alan hüküm ve yönetim organları tarafından alınmış olan karar örneği mahkemeyi sunulmalıdır.

Resmi senet ile vakıf kurulması esasında, vakfedenin ölmesi durumunda mirasçıları ya da Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından tescil işlemi için mahkemeye başvuruda bulunulabilir. Tabi burada Vakıflar Genel Müdürlüğü, resmi senedin düzenlenmesini takip eden 3 ay içinde, mirasçılar tarafından herhangi bir başvuruda bulunulmadıysa, devreye girmektedir. Yapılacak olan tüm harcamalar, Vakıf yönetimine gönderilecek olan tebligat ile vakıftan karşılanır.

Ölüme Bağlı Tasarruf ile Vakıf Kurmak

Vakfedenin vefatı itibari ile kurulan vakıftır. Vakıf tescili, vakfedenin ölümünden sonra yapılır. Sulh hakimliği tarafından vakıf kurma iradesinin beyan edildiği belge 7 gün içerisinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilir. VGM tarafından vakfın tescili için başvuru resen yapılır. Yapılacak olan harcamalar, daha sonra vakıftan tahsil edilmek üzere Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılır.

Ölüme bağlı tasarruf ile kurulan vakıflarda, vakfedenin borcu, özgülenen mal varlığı ile sınırlıdır. Vakfedenin mirasçıları tarafından dava etme hakkı saklıdır.

Vakfın Tescili ve Mahkeme İşlemleri

Vakıf kurma iradesinin tescili için vakıf merkezine en yakın Asliye Hukuk mahkemesine başvuruda bulunulur. Mahkeme hukuka aykırı bir durum olmaması ve gerekli şartların karşılanmış durumunda; VGM’nin görüşünü almak, vakfedeni dinlemek ve bilirkişi incelemesi yaptırmak suretiyle vakfın tesciline karar verir.

Tüzel kişilik kazanan vakıf, Asliye Hukuk mahkemesi nezdinde tutulan, vakfeden ile vakıf adının, yerleşim yerinin, organlarının, amaç ve bu amaca özgülenen mal ve haklarının gösterildiği sicil defterine tescil edilir. Eğer vakfın kuruluşu için ret kararı verilmiş ise,  bu karar resen Vakıflar Genel Müdürlüğüne bildirilir.

Vakfın kuruluşunun reddine karar verildiği tarih itibari ile 30 gün içerisinde, vakfeden ya da VGM tarafından temyiz yoluna gidilebilir.

Vakfın Merkeze Tescil Edilmesi

Vakıfın tescili kararı, yerleşim yeri mahkemesi tarafından genel müdürlüğe bildirimi yapılır. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından da merkezde tutulan sicile kayıt işlemi gerçekleştirilir.

Akabinde tescil sicil kaydı yapılan vakıf, resmi gazete üzerinden ilan edilir.  Resmi gazete ilanında vakfın adı, amacı, yerleşim yeri, mal varlıkları, taşınmazları varsa tapu bilgisi, organları gibi detaylar yer alır. İlan için yapılacak harcamalar ise, vakıftan tahsil edilir.

Vakıf Kurulduktan Sonra Yapılması Gerekenler

• Vakıf senedinde belirtilen geçici yönetim ya da vakıf organları tarafından ilk toplantı yapılarak, vakıf senedinde yer alan organlar oluşturulur.
• Vakfın yöneticileri göreve geldikleri tarihten itibaren 15 gün içinde , gerekli bilgileri EK-24 ile ya da Vakıflar Bilgi Sistemi üzerinden bildirmekle yükümlüdürler.
• Vakıf yöneticileri, rüşvet ve yolsuzlukla mücadele kanunu kapsamında, mal varlıklarına ait bilgileri kapalı zarf ile 1 ay içerisinde bağlı bulundukları Vakıflar Bölge Müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdürler.
• Vakıflar tarafından tutulması gereken defterler, noterden tasdik ettirilecektir.
• Vakıf için gerekli makbuzların basım işlemi anlaşmalı matbaalarında gerçekleştirilecektir.
• Vakfa ait mal varlığı taşınmaz ise adına tescili, nakit ise blokesi kaldırılarak vakfın hesabına geçirilecektir.

Vakıf nasıl kurulur diyenler için yapılması gerekenleri özet niteliğinde anlattık. Ancak bu kısmın, buzdağının sadece görünen kısmı olduğunu bilmelisiniz. Her vakıf kuruluşu itibari ile, kendi amaçlarına özgü vakıf senedi düzenlenmesi gerekir. Vakıf senedin yer alacak eksik maddeler ya da sürekliliği engelleyecek olan maddeler, amaçlarınızı gerçekleştirmenizi engelleyebilir.

KARATAŞ İdari Danışmanlık Hizmetleri olarak, vakıf kuruluşunu başarılı bir şekilde gerçekleştirebilmeniz için, tüm süreçlerde sizlerin yanında yer almaktayız. Daha detaylı bilgi için bizlere arayabilirsiniz.